Ayşegül Turan®

Türkçe Artikülasyon Terapisi

Dil ve Konuşma Terapisi uygulaması

Bilim Temelli Konuşma ve Dil Terapisi Mobil Uygulaması

google-play-logo
app-store-logo

Türkçe Artikülasyon Terapisi (TAT) tablet ve cep telefonu uygulaması çıktığı 2017 yılından beri özel çocukların olduğu kadar, dil ve konuşma gecikmesi yaşayan çocukların ve onların ailelerinin de en büyük yardımcısı oldu. Türkçenin 21 tane sessiz harfiyle oluşan hece ve kelimeleri en basitten en karmaşığa doğru aşama aşama öğretmektedir. Böylelikle iki yaşındaki bir çocuk, Türkçe Artikülasyon Terapisi mobil uygulamayı çalışarak, dil gelişimini hızlandırırken, altı yaşında Down sendromu olan bir çocuk da konuşma seslerini defalarca dinleme ve tekrar etme fırsatını bulmaktadır. Komplike dilbilimsel süreçleri görsel destekli bir metodoloji içerisinde, oyunla sunan Türkçe Artikülasyon Terapisi tablet ve cep telefonu uygulaması, Ayşegül Turan®ın orijinal olarak hazırladığı kelime listesinden yapılmıştır.

Türkçe Artikülasyon Terapisi mobil uygulamasından kimler fayda görür?

  • Konuşma ve dil gecikmesi yaşayan 2 yaş ve üstü her çocuk,
  • Konuşma ve dil gelişimlerinde yavaşlık olacağı bilinen çocuklar; İşitme engellilik, Down sendromu, Otizm, Serebral Palsy, Dikkat Bozukluğu ve Hiperaktivitenin olduğu birey ve çocuklar, Zihinsel Engelli veya herhangi bir sebeple gelişim geriliği gösteren çocuklar.
  • Konuşma bozukluğu teşhisi almış (Apraksi, Afazi, Artikülasyon bozukluğu gibi) çocuklar,
  • Türkçenin ses sistemini öğrenemedikleri için disleksi teşhisi almış çocuklar,
  • İşitme hafızasındaki zayıflık yüzünden konuşma gelişim geriliği yaşayan çocuklar,
  • Kronik kekemeliği olup kelime tekrarları yapması gereken çocuklar,
  • Türkçeyi ikinci dil olarak öğrenip, dil sisteminde zorlanan çocuklar,
  • Türkçe öğrenmek isteyen yetişkinler,
  • Beyin hasarı sonrası konuşma ve dil becerileri etkilenmiş yetişkinler,
  • Demans hastaları
  • Parkinson hastaları.

İki versiyon halinde Google Play ve Apple Store da satışta olan Ayşegül Turan® Türkçe Artikülasyon Terapisi mobil uygulamanın ücretsiz versiyonunda beş harf (P, G, V, J ve H) kendiliğinden iniyor ve diğer harfler çocuğun ses eksiklerine göre tek tek alınıyor. Eğer çocuğun dokuz harften fazla ses eksiği var ise ücretli versiyonu almak daha ekonomik. Eğer çocuğunuzun gelişim geriliği var ise ve bu programı ergenliğe kadar kullanacak ise, tüm programı almak daha ekonomik.

Yedi Adet Eğlendirici Öğretici Dil ve Konuşma Gelişimi Aktivitesi

Resimli Fiş Kartları

  • 21 sesin içerisine yerleştirilmiş, Ayşegül Turan tarafından çekilmiş 1600 den fazla fotoğraf var. Fotoğraflar öğrenme sürecini kolaylaştırıyor. Ayrıca dil gelişimini desteklemek için kavram resimleri de eklenmiştir.
  • Her hece bölümünde hece genişletme tekniği kullanıldı.
  • Her hece bölümüne Türkçenin kelime oluşturan bütün kök heceleri konuldu.
  • Türkçenin ses yapısı kuralları gereği Ğ hece başına gelmez, G, B ve D kelime sonuna gelmez. Bu pozisyonlardaki düğmeler dilsel kural gereği yoktur.

Sesi çıkartmak için hece, kelime başı, kelime ortası ve kelime sonu tekrar aktiviteleri

  • Yalın sesi hece bölümünde tekrar eden çocuk, kelime başı, ortası ve sonunda tekrarlar yaparak öğrendiği sesi pekiştirir.
  • Ödül mekanizması yıldız düğmesi doğru yaptığında basılır.
  • Çocuk yaptığı tekrarları mikrofonla tekrar dinleyebilir
  • Yetişkin “i (information)” düğmesinden sesin çıkartılmasında kullanılan ipuçlarını öğrenebilirler.

Görsel Okuma

    • Görsel okuma okul öncesi özel çocuklarla en fazla yaptığımız aktivitelerden bir tanesi. Özellikle Down sendromlu çocuklar 24 aylıktan itibaren görsel okuma aktivitelerini yapıyorlar. Bu onların dil ve konuşma gelişimlerine çok büyük destek sağlıyor.
    • Çocuklar görsel okuma alıştırmalarını çok sevdiler ve konuşma başlamadan okumaya başlıyorlar.

Eşleştirme

  • Bu bölüm çocuğun veya yetişkinin öğrendiği kelimeleri, dörtlü seçenek içerisinden, seçmesi istenir. Bu yolla alıcı dil geliştirildiği gibi, öğrendiklerinin kontrolü sağlanmış olur.
  • Bu aşamada yanlış yapıldığında sesli sistem yoluyla deneme-yanılma yoluyla çocuğun doğruyu bulması sağlanır. Bu sebeple çocuk kendi kendisine de çalışabilir.

Yarışma

  • Her ses bölümünde hedef sesin öğrenimini pekiştirmek için “tek ayrımlı sözcükler” kullanılır. Bu aktivite konuşma terapisinde kullanılan en temel aktivitedir ve doğrudan ses algısını, ses hafızasını ve kısa dönem işitme hafızasını hedeflemektedir. Konuşma zorluğu olan pek çok çocuk ve yetişkinin bu bilişsel alanlarda zorlukları vardır. Bu bölümde de doğruyu bulamayan çocuğun deneme-yanılma yoluyla doğruyu bulması hedeflenmiştir.
  • Kendine güvenini arttırıcı ve eğlenceli bir bölümdür. Çocuklar bayıldılar!

Türkçe Artikülasyon terapisi (TAT) mobil uygulaması neden faydalı?

Terapi amaçlı yapılmış mobil uygulama kullanmanın konuşma ve dil bozukluklarında çok fazla yararı var. Ama bazılarını burada irdelersek;

  • Konuşma ve dil terapisi aktivitelerinin bütün güne ve hayatın içine yayılması gerekiyor. Haftada bir kez (50dak.) dil ve konuşma terapisi alan çocuğun bütün hafta verilen ödevleri tekrar etmesi gerekli. Çocukların çoğu bu ödevlerin tekrarları konusunda isteksizler ve ailelerde bu konuda çok çaresizler. TAT seans ortamında çalışılan ve çıkartılan seslerin pratiğinin evde eğlenceli bir şekilde yapılmasını sağlıyor.
  • Eğer çocuğunuz 3 yaş ve üstündeyse eksik seslerini kendi kendisine de çalışabiliyor. Video https://youtu.be/PGQN_zmWICM Çocuğun kendi kendine terapi programını çalışması zamandan ve emekten büyük tasarruf sağladığı gibi, çocuğun aktiviteleri yalnız yapması kendisine güvenini de arttırıyor.
  • TAT bir artikülasyon düzeltici olduğu kadar bir dil terapisi uygulaması. Programın içerisindeki 21 sessiz harfin içine alıcı dil kelimeleri ve kavramları yerleştirildi. Böylece sadece konuşmayı düzeltmekle kalmıyor, konuşulanları anlamayı, yani dil algısını da geliştiriyor.
  • TAT ın eşleme bölümünde çocuk veya yetişkin yüzlerce resim içerisinden hedef kelimeyi bulma oyunu oynuyor. Bu aktivitenin haftada bir konuşma terapisi alan bir çocukla, TAT olmadan, üç sene ve daha fazla sürmesi mümkün. Bu anlamda TAT konuşma ve dil öğretimine destek verdiği gibi teknoloji yoluyla öğrenmeyi de hızlandırıyor.
  • Çocuk oyun bölümlerinde (görsel okuma/eşleme/ yarışma) doğruyu bulamadığında deneme-yanılma yoluyla doğruyu öğreniyor.
  • TAT yarışma bölümünde dil bozukluğu olan çocukların çok zorlandıkları tek ayrımlı heceleri (örn. bot-kot) dinleyerek ayırt etmesini sağlıyor. Bunu da oynarken deneme-yanılma yoluyla yapıyor. Öğrenme fark ettirmeden gerçekleşiyor.
  • Bazı dil bozukluğu durumlarında (zihinsel engellilik, Down sendromu, otistik spektrum vd.) çocukların bir sesi veya kelimeyi öğrenebilmeleri için çok fazla dinlemesi ve tekrar etmesi gerekiyor. Örneğin bu sayı Down sendromlu bir çocuk için, en az otuz tekrardır. Bu şu demek; Down sendromlu bir çocuk söyleyemediği bir sesi veya heceyi (örn. KA hecesi) en az otuz defa duyması ve söylemeye çalışması gerekiyor. Bu otuz kriteri en az tekrar için geçerlidir. Çocuğun durumuna ve yaşına göre bu sayı yükselmektedir. Örneğin serebral palsiye bağlı kassal konuşma bozukluğu olan bir çocuğun bir heceyi beş yüz defa tekrar etmesi gerekebilir. Böyle durumlarda insan gücü bu tekrarlar için yeterli olmamaktadır. Dil-konuşma uzmanı bu tekrarı yapmak istese bile seans süresi yetmeyecektir veya terapistin bu kadar yüksek sayıda hece tekrar etmesinden ses tellerinde nodül oluşacaktır (bu benim başıma geldi). Bu sebepledir ki, yukarıdaki ve benzer dil bozukluklarında dil ve konuşma terapilerine destek olarak TAT uygulamasını kullanmak, çocuğun kazancını arttıracak, eğitimci / terapistin emeğinden tasarruf sağlayacaktır.

Diğer Ayşegül Turan Bilim Temelli Mobil Uygulamaları